bron film: het prentenboek als invalshoek

C.Nieuwmeijer.(2008).Het prentenboek als invalshoek.Van Gorcum.

Hoofdstuk 6: Ga je mee? Kleine bever en de echo, focus film p.82-99

Voorbereiden : kinderen en jezelf: Belangrijk is dat je de kls eerst vrij laat experimenteren met de camera.
Bij de tweede keer leg je wat uit over de bediening:
-zo houdt je hem vast
-dit is het aan-en uit knopje
-zo kun je terugzien wat je gefilmd hebt
-...

Rolverdeling

Het is belangrijk dat ze de verschillende taken kennen die bij het filmen komen kijken en dat ze de taken verdelen.

-regisseur: let op of alles uit het script wordt uitgevoerd. Geeft aanwijzingen, luistert of de tekst goed gezegd wordt en let op de cameraman.

tips:
houd je script bij de hand en streep af wat je gedaan hebt. Dan kan je geen shots vergeten.

-cameraman: Let erop dat alles mooi in beeld komt. Hij luistert naar de aanwijzingen van de regisseur.

tips:
*zoek zoveel mogelijk camera standpunten. vb. grond, ladder, scheef, ondersteboven,....

*een close-up filmen is veel spannender dan veraf
*bekijk de shots die je hebt opgenomen terug, als er iets mis is hoef je niet alles terug te doen.

-geluidsman:  neemt het geluid op met een externe microfoon.
tips:
*zorg dat de microfoon in de buurt is van het geluid
*controleer of het geluid goed is opgenomen

-productieassistent: hij zorgt ervoor dat iedereen aanwezig is op het juiste moment. Ook dat het juiste materiaal aanwezig is.

-belichtingsman: zorgt ervoor dat er bij de opnames genoeg licht aanwezig is. Vooral bij donkere plekken. Dat het licht op de juiste plaats wordt gericht.
tips:
*als je lichten neerzet krijg je ook schaduwen. Met twee lampen naast elkaar heb je minder kans op schaduwen
*zaklampen zijn handig. Je kan er gekleurde folie voor hangen zo kan je met gekleurd licht schijnen.
*Als je in een klas ramen hebt, draai dan met je rug naar de ramen toe.

Een digitaal fotoboek
In plaats van een film kan je ook een digitaal fotoboek maken. zet de foto's in je computer en maakt met powerpoint een presentatie. De kinderen kunnen teksten inspreken,muziek toevoegen, ...


Boek of film aanbieding In een doos zitten voorwerpen rond een thema. vb. ridders: zwaard, ridder kostuum, draak, kasteel, prinsessenkleed, ... Dan kan je de kls de voorwerpen uit de doos laten nemen en vragen : "Welke verhaal kan je hierbij bedenken? Wat zou ermee gebeurd zijn?"
Dan bedenken de kinderen samen een verhaal.


Oefenen met het maken van een verhaal rondom voorwerpen
Eerst moet je een verhaal bedenken, een verhaal met een begin, een midden en een eind.
We hebben allerlei woorden nodig. Dit is te moeilijk voor kls. Voor kls kan je enkele voorwerpen meebrengen in een doos vb. plastieken draak, een plastieken ridder, ... Nu moeten de kls adhv de voorwerpen een verhaal bedenken.


Bedenken van het verhaal
Als je een verhaal maakt(verzint/bedenkt) kan  je rekening houden met:
* het verhaal moet een begin/midden/einde hebben. Houdt rekening met wie, wat,waar,wanneer en waarom.
*In een verhaal zit een conflict. Er gebeurd iets waardoor het hoofdpersonage een verandering ondergaat: hij wordt beter sterker, dapper, aardiger,... (anders)!


1) De kinderen werken in groepjes
2)elk groepje verzint een verhaal adhv de gegeven voorwerpen
3) ze kunnen van de gegeven voorwerpen een decor(vb. thema ridders: kasteel, blauwe plastiek, noppenfolie,bootje, draak, zand,... ) maken. En in dit decor word de film opgenomen. Deze voorwerpen zitten in een doos.


Het is handig als je een storyboard maakt:


1) wat ga je filmen?      2) Hoe ziet dat eruit?    3) tekst/geluiden
    beschrijving scene     vb. tekening decor      hier komt de tekst en/of geluiden, geluidseffecten,muziek       
     Zo weten ze wat ze nodig hebben voor decor, rekwisieten, muziek en dergelijke.
     Je kunt een leeg storyboard formulier downloaden van de site.


Decor van de film maken
 een decor kan je op twee manieren maken:
-met een grote plaat 1 meter op 1 meter. Een helft wordt rechtop gebogen tegen de muur, zo ontstaat een vloer en een achterwand.                            
-een doos: een grote bananen doos op z'n kant. Vloer en achterwand zijn onderdeel van de doos.          

Hoe kunnen we een figuur in een decor laten bewegen
-Hangt aan een touwtje of hengel (zo kan je vliegen). Bewegen gebeurt van bovenaf
-hangt aan een touwtje als een marionet
-maken van willekeurig materiaal: (klei,stof, papier). Onder zijn voeten is een bord magneet geplakt. Door een pollepel met daarop een vastgeplakt muntstuk onder het decor heen  en weer te bewegen kan hij worden verplaatst.
-figuur wordt van niet-hardende klei, waardoor hij buigzaam blijft en je hem een andere houding kan geven.
-stokpop: je kan in karton een gleuf snijden waardoor de stokpop kan bewegen.
-Laat  de kinderen eerst de grote lijn van het verhaal en de benodigde voorwerpen in hun decor zetten. ("Hier komt, dat komt daar,...") Pas als dat duidelijk is gaan ze dingen afwerken.


Filmen

Een apart lokaal  is het handigst zo kunnen de spullen blijven staan.
Een TV in het lokaal met een interfacekabel naar de videocamera, zodat de kls af en toe het door hen gefilmde op een groot scherm kunnen bekijken. 

Als afsluiting kan je naar de film kijken. Als de film klaar is, kan hij eventueel op DVD worden gebrand.

Muziek
Muziek kan een film spannend, droevig of juist vrolijk maken. Als een bepaald filmfragment erg spannend is, scheelt het een stuk als je het geluid uitzet.  Muziek geeft een film een duidelijke meerwaarde. Die meerwaarde kan duidelijk gemaakt worden  door samen met de kinderen naar een film te kijken. De bedoeling is dat je een filmfragment laat zien waaruit een duidelijke emotie spreekt die ondersteunt wordt door muziek.  Het fragment wordt één keer met muziek en één keer zonder muziek gespeeld?  Je kan ze ook laten luisteren naar verschillende filmfragmenten met spannende, droevige, griezelige, blije,.. muziek.

Je kan ook een filmfragment laten zien waarbij ze zelf geluiden bij moeten maken.
Je kan hiervoor allerlei soort kosteloos materiaal voor gebruiken: krantenpapier, plastieken beker en een lepeltje, … Belangrijk is dat je de kls laat experimenteren! Neem de geluiden op met een dictafoon , beluister het resultaat terwijl het filmfragment meedraait.

Afsluiten van het filmproject
-de klas omtoveren naar een echte bioscoop
-de kinderen maken flyers en posters voor de film zodat de ouders en de andere klassen van de school op de hoogte zijn
-kaartjes voor de film maken en verkopen. 

Alternatieven voor film:
-verteltafel: de kinderen maken een verhaal en een decor. Uiteindelijk spelen ze hun verhaal in het zelfgemaakte decor. 
-fotoboek: digitaal fotoboek maken, maak met PWP een presentatie.  Kinderen kunnen teksten inspreken, muziek toevoegen,… zie www.prentenboek.vangorcum.nl voor een stappenplan.